Entomoloji (Bitki Zararlıları)

Ağaç Sarıkurdu (Zeuzera pyrina)

Ağaç Sarıkurdu Tanımı ve Yaşayışı

Ağaç Sarıkurdu Zararlısı, Erginlerin kanat açıklığı erkeklerde yaklaşık 30-40, dişilerde ise 50-60 mm’dir. Beyaz renkli kanatları çok sayıda lacivert noktalarla süslüdür. Genç larvalar, pembe rnkli ve üzerinde noktalar çok az belirtgindir. Olgun larva, açık sarı renkte olup üzerine lacivert noktacıklar bulunur ve boyu 50-60 mm’dir. Yumurtası oval, yaklaşık 1 mm büyüklüğünde, açık sarı-parlak somon rengindedir. Pupası mumya pupa tipinde, kırmızımsı kahverengindedir.

Ağaç Sarıkurdu Zararlısı

Kışı ağaçların gövde ve dallarında açtıkları galeriler içerisinde, larva döneminde geçirirler. Larvalar, ilkbaharda faaliyete geçerek, temmuza kadar gelişmesini tamamlayanlar açtıkları galerilerin ağzında pupa olurlar.

Ergin uçuşları mayıs sonlarından, eylüle kadar devam eder. Ömrü 8-10 gün olan dişiler geceleri uçar ve 1000 kadar yumurtayı ağaç kabuklarından çatlakları arasına, eski galerilere, bazen de yere tek tek veya gruplar halinde bırakırlar.

Sıcaklıklığa bağlı olarak 1-3 haftada çıkan larvalar önce genç sürgünlere saldırır, sonra da dal ve gövdelere girerek galeriler açarlar. Gelişmekte olan larva bulunduğu galeriyi terk ederek, yeni galeriler açabilir. Zararlı, bir dölünü 1-2 yılda tamamlar.

Ağaç Sarıkurdu Zarar Şekli, Ekonomik Önemi ve Yayılışı

Larvalar, ağaçların gövde ve dallarında galeriler açarak beslenir. Fidan ve genç ağaçların gövdesinde, yaşlı ağaçların ise dallarında açtıkları uzun galeriler, bu kısımların zayıflamasına ve rüzgarın da etkisiyle kırılmasına yol açar. Fidan veya genç ağaçların ölümü için bunların gövdesine yerleşecek tek bir larva yeterlidir. Gelişmiş ağaçlarda dalların kırılması ise verim kaybına ve tacın şeklinin bozulmasına neden olur.

Konukçuların bulunduğu her yerde zararlıya rastlamak mümkündür. Ancak, ekonomik önemde bir yaygınlığı ve zararı yoktur.

Ağaç sarıkurdu larvalarının ağaç gövdesindeki zararı ve gövdede açtıkları delikler.
Ağaç sarıkurdu larvalarının ağaç gövdesindeki zararı (a) ve gövdede açtıkları delikler (b,c).

Ağaç Sarıkurdu Konukçuları

Polifag bir zararlıdır. Başlıca konukçuları; elma, armut, erik, ceviz, kiraz, zeytin, nar ve kavaktır.

Doğal Düşmanları ve Etkinlikleri

Karıncalar, kuşlar ve özellikle ağaçkakanlar, yumurta ve genç larvaların predatörüdürler. Larvaların diğer parazitoitleri aşağıda verilmiştir.

Larva parazitoitleri:
Ichneumon sarcitorius L.(Hym.: Ichneumonidae)
Microgaster sp.(Hym.: Braconidae)
Elasmus spp.(Hym.: Chalcididae)
Enderus sp. (Hym.: Chalcididae)
Schreineria zeuzerae Ashm. (Hym.: Chalcididae)

Ağaç Sarıkurdu Mücadelesi

  • Kültürel Önlemler:

Zararlı ile bulaşık dallar budanarak bahçeden uzaklaştırılmalıdır.

  • Mekanik Mücadele:

Düşük yoğunluklarda, larva giriş deliklerine sokulacak uygun kalınlıkta bir tel ile larvalar öldürülmelidir.

  • Biyolojik Mücadele:

Doğal düşmanların korunması ve etkinliklerin arttırılması için diğer zararlılarla mücadelede kimöyasal mücadeleye alternatif metotlara öncelik verilmeli, eğer kimyasal mücadele gerekiyorsa, doğal düşmanlara yan etkisi en az olan bitki koruma ürünleri tercih edilmelidir.

  • Kimyasal Mücadele

İlaçlama zamanı:

Sonbaharda yaprak dökümünden sonra gövde ve dallar incelenerek zararlının giriş delikleri araştırılmalıdır. Larvaların açtıkları galerilerin ağzında birikten sarımsı renkteki talaş yığınları, bu giriş deliklerinin kolayca tanınmasına olanak verir. Zararlının bulunduğu her ağaçta mücadele yapılmalıdır..

Yeni larva girişleri yazın, daha çok temmuz ve ağustos aylarında olmak üzere, uzun bir döneme yayılır. Bu nedenle zararın söz konusu olduğu hallerde haziran sonlarından başlanarak 15-20 gün ara ile 3-4 ilaçlama uygulanmalıdır. Meyveye yatmış elma bahçelerinde ise Elma içkurdu’na karşı uygulanan ilaçlamalar, bu zararlıyı da baskı altında tutar.

Kullanılacak bitki koruma ürünleri ve dozları:

Bakanlık tarafından yayınlanan “Bitki Koruma Ürünleri” kitabında tavsiye edilen bitki koruma ürünleri ve dozları kullanılır.

Kullanılacak alet ve makineler:

İlaçlamada, hidrolik bahçe pülverizatörü veya motorlu bahçe pülverizatörü kullanılır.

İlaçlama tekniği:

Bu zararlı ile kimyasal mücadelede iki yöntem uygulanır.

  1. Yeşil Aksam İlaçlaması: Yumurtadan çıkan larvalar, önce taze sürgünlere girdiklerinden ağaçlar değişik yönlerden iyice ilaçlanmalıdır. Özellikle dalların ilaçlı su ile iyice kaplanmasına özen gösterilmelidir.
  2. Galeri İlaçlaması: Yaz aylarında larva giriş deliklerinin temizlenerek, içine kolay buharlaşan bir insektisit enjekte edilir veya ilaç emdirilmiş pamuk sokup delik ağzı macun ile kapatılır.

UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ:

İlaçlamadan 15 gün sonra ilaçlı ağaçların gövde ve kalın dallarında yeni larva girişleri aranır. Yeni girişlerin olmaması uygulamanın başarılı olduğunu gösterir.

ZiraatWeb – Tarım Bilgi Merkezi

Diğer bitki zararlıları için Entomoloji (Bitki Zararlıları) Kategorimizi inceleyebilir veya Bitki Koruma Ders Notları yazımıza göz atabilirsiniz.

Kaynak: T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

error: Kopyalama Engellendi.