Zaç Yağı Nedir Kullanım Alanları Nelerdir?
İçindekiler
Zaç Yağı Nedir?
Zaç yağı, bir diğer adıyla sülfürik asit, hakkında en çok sorulan sorulardan biri Zaç Yağı Asit mi Baz mı? sorusudur. sanayide sık kullanılmakta olan bir mineral asit çeşitidir. Formülü ise H2SO4 şeklinde gösterilmektedir.yoğunluğu yüksek şeffaf bir sıvıdır. Zaç yağının yoğunluğu 25°C bir ısıda 1.834 (suyun yoğunluğu 1’dir) 10°C’de donmuş forma geçmektedir. Bununla birlikte 318°C gibi yüksek ısıda kaynamaktadır. (H2SO4), su (H2O) ile karıştırıldığında yüksek seviyede bir ısı meydana gelir. Sıçrama tehlikesini minimuma indirmek için karışım anında suyu asite değil asiti suya yavaş bir şekilde eklemek gerekmektedir. Aynı zamanda aşındırıcı, yakıcı özelliğe sahip tehlikeli madde olduğundan dolayı göz, el, kol gibi vücudunuzun herhangi bir noktasına temas etmemesi için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir. Eğer temas gerçekleşti ise su yerine (ısı açığa çıkarıp termal yanıklara sebebiyet vereceğinden dolayı) göz duşu veya seyreltik baz ile yıkanmalıdı ve ardından mümkün olduğunca hızlı bir şekilde yanık tedavisi uygulanmalıdır.
(Zaç Yağı Asit mi Baz mı? sorusunun cevabı: evet asittir.)
Zaç Yağı Üretimi
Değerli bir kimyasal madde olan zaç yağı (sülfürik asit) sanayide;
- Değme yöntemi
- Kurşun odalar yöntemi
olmak üzere iki yöntem ile üretilmektedir.
Bu belirtilen yöntemlerde kükürt dioksit (SO2) çeşitli katalizörler (tepkime hızını arttıran maddeler) ile oksijenle yükseltgenerek kükürt trioksit (SO3)’e dönüştürülür. Bu işlemlerin peşinden kükürt trioksit (SO3) ve su (H2O) tepkimeye sokularak [(SO3)+(H2O) = H2SO4] zaç yağı yani sülfürik asit elde edilir.
Sanayide sülfürik asit üretimi diğer kimyasallara kıyasla daha fazladır. Ülkede üretilen sülfürik asit miktarı üretilen ülkenin kimya endüstrisinde ne kadar ilerde olduğunu göstermektedir.
Zaç Yağı Kullanım Alanları
Zaç yağı hemen hemen her türlü kimya endüstrisinde kullanılmaktadır. Sülfirik asit farklı derişimler halinde gübre, pigment, boyayıcı madde, patlayıcı madde, inorganik tuz, petrol arıtım, ilaçlama ve metalurji gibi yerlerde kullanılmaktadır. Bunların dışında pillerin yapımında da kullanılması nedeniyle halk arasında “akü asidi” diye de bilinmektedir.
Zaç Yağının Özellikleri
| Molekül formülü | H2SO4 |
| Molekül kütesi | 98.079 g/mol |
| Fiziksel görünüm | şeffaf |
| Koku | kokusuz |
| Yoğunluk | 1.84 g/cm3 (sıvı formda) |
| Erime Noktası | 10 °C (50 °F; 283 K) |
| Kaynama Noktası | 337 °C (639 °F; 610 K) |
| Su içinde çözünebilir mi? | Evet |
| Parlayıcı mı? | Hayır |
| Asitlik (pKa) | −3 1.99 |
Zaç Yağının Sağlık Açısından Riskleri
Zaç yağı (sülfürik asit) aşındırıcı madde olması nedeniyle vücuda teması tehlikelidir.
- Sülfürik asit (Zaç yağı) son derece kaşındırıcı olup, deride ve dokularda şiddetlik yanıkların oluşmasına yol açar. Zaç yağının temas ettiği bölge göz duşu ile veya seyreltik baz ile yıkanmalıdır. (Su temas ettiğinde ısı açığa çıkıp termal yanıklara yol açacağı için su kullanmayın.)